Trong thời gian vừa qua, các sự cố lộ lọt thông tin, dữ liệu cá nhân, lửa đảo trực tuyến diễn biến ngày càng phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi. Một trong những nguyên nhân chính gây ra mất an toàn thông tin được xác định đến từ nhận thức của người sử dụng. Các cuộc tấn công mạng có xu hướng tập trung chủ yếu vào con người thay vì máy móc, thiết bị. Bên cạnh các giải pháp kỹ thuật, việc tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức và kỹ năng nhằm trang bị cho mỗi cá nhân những kiến thức và kỹ năng cơ bản để bảo đảm an toàn thông tin trên không gian mạng là yếu tố then chốt giúp tạo dựng một không gian mạng Việt Nam an toàn, góp phần thúc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, phát triển hạ tầng kinh tế-xã hội số một cách bền vững. Để tăng cường nâng cao nhận thức cho người dân giảm thiểu các nguy cơ bị lừa đảo trên không gian mạng Bộ Thông tin và Truyền thông đã giao Cục An toàn thông tin tổ chức triển khai Chiến dịch “Kỹ năng nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến bảo vệ người dân trên không gian mạng”, cụ thể như sau:

- Thời gian: Từ ngày 10/10/2024 đến ngày 20/11/2024.

- Đối tượng tuyên truyền: Học sinh, sinh viên, cán bộ công chức, viên chức, người dân, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tham gia hoạt động trên môi trường mạng.

- Phạm vi: Toàn quốc.

Theo đó Cục An toàn thông tin cũng đã cho ra mắt Cẩm nang “Kỹ năng nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến” nhằm cung cấp tư liệu cho mọi đối tượng trên không gian mạng.

Cẩm nang tập trung phổ biến các kiến thức kỹ năng nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến, nâng cao nhận thức cũng như kiến thức cho người dân thông qua 5 nhóm kỹ năng chính, bao gồm: Kỹ năng nhận biết, kỹ năng phát hiện, kỹ năng xử lý, kỹ năng phòng tránh và kỹ năng bảo vệ.

Cẩm nang “Kỹ năng nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến”

- Về kỹ năng nhận biết: cẩm nang nêu một số cách tiếp cận lừa đảo, phương thức lừa đảo, cách thức thực hiện, mục đích của đối tượng lừa đảo.

- Về kỹ năng phát hiện: sẽ giúp cho người dân có thể tránh được bẫy lừa đảo trực tuyến thông qua việc hiểu biết về các cách tiếp cận khác nhau của đối tượng lừa đảo như: lừa đảo gọi điện trực tiếp, lừa đảo qua tin nhắn SMS/email, lừa đảo thông qua website, lừa đảo thông qua phần mềm, ứng dụng giả mạo, lừa đảo qua mạng xã hội.

- Về kỹ năng xử lý: cung cấp những kiến thức cơ bản và cần thiết giúp mọi đối tượng trên không gian mạng bình tĩnh xử lý tình huống khi gặp phải trường hợp lừa đảo trực tuyến

Một số cách xử lý sau khi bị lừ đảo trực tuyến chuyển tiền cho các đối tượng lừa đảo

- Về kỹ năng phòng tránh: Kỹ năng phòng tránh lừa đảo trực tuyến cung cấp các kiến thức cần thiết để bảo vệ bản thân khỏi những rủi ro trên Internet.

Một số kỹ năng phòng tránh cơ bản

- Về kỹ năng bảo vệ: là việc xây dựng nền tảng kiến thức kiên cố với những "nguyên tắc vàng" để bảo vệ bản thân và cộng đồng khỏi lừa đảo trực tuyến. Bằng cách ghi nhớ và chia sẻ những nguyên tắc, người dân có thể xây dựng một hàng rào bảo vệ vững chắc cho bản thân, gia đình, bạn bè và cộng đồng trước các mối đe dọa lừa đảo trực tuyến.

Một số kỹ năng bảo vệ